Các cổng logic cơ bản – Phần 1
Các cổng logic cơ bản: AND, OR, NOT, NAND, NOR, XOR, XNOR. Trong bài viết này ta sẽ tìm hiểu về 3 phép toán logic: AND, OR, NOT!
Cổng logic (Logic gates) là gì?
Cổng logic (logic gates) là các thành phần cơ bản trong mạch điện tử kỹ thuật số. Chúng được sử dụng để thực hiện các phép tính logic và xử lý thông tin trong hệ thống số học và các ứng dụng điện tử khác. Các cổng logic tạo nên các mạch logic, là cơ sở của các thiết bị như bộ xử lý, bộ nhớ và các mạch logic phức tạp khác.
Các cổng logic chủ yếu được xây dựng dựa trên nguyên tắc hoạt động của các phép toán logic cơ bản, bao gồm AND (và), OR (hoặc), NOT (phủ định),… Mỗi cổng logic nhận vào một hoặc nhiều tín hiệu đầu vào và tạo ra một tín hiệu đầu ra dựa trên các quy tắc logic đã định sẵn. Trong phần 1 ta sẽ tìm hiểu 3 cổng logic đầu tiên!
Cổng AND
Cổng AND là một cổng logic đa năng, cho phép kiểm tra điều kiện của nhiều tín hiệu đầu vào cùng một lúc. Nó chỉ cho ra kết quả đầu ra TRUE khi tất cả các tín hiệu đầu vào đều là TRUE. Cổng AND thường được sử dụng để kiểm tra điều kiện logic, điều khiển các mạch và xây dựng các bộ lọc.
Trong IC 7408 tích hợp 4 cổng AND, nếu thiết kế mạch cần sử dụng phép toán AND bạn có thể tìm và sử dụng IC đó.
Bạn chỉ cần nhớ cổng AND là 2 công tắc mắc nối tiếp nhau, cả 2 cùng bật (1) – thì đèn mới sáng (1)!
Cổng OR
Cổng OR cũng là một cổng logic quan trọng, cho phép kết hợp nhiều tín hiệu đầu vào thành một tín hiệu đầu ra. Nếu ít nhất một trong các tín hiệu đầu vào là TRUE, kết quả đầu ra sẽ là TRUE. Cổng OR được sử dụng trong việc kết hợp điều kiện và tạo ra các kết quả logic phức tạp từ các tín hiệu đơn giản.
Trong IC 7432 tích hợp 4 cổng OR, nếu thiết kế mạch cần sử dụng phép toán OR bạn có thể tìm và sử dụng IC đó.
Bạn chỉ cần nhớ cổng OR là 2 công tắc mắc song song nhau, cả 2 cùng tắt (0) – thì đèn sẽ bật (1) (dòng điện không bị nối tắt)!
Cổng NOT
Cổng NOT là một cổng logic đơn giản, thực hiện phép phủ định trạng thái của một tín hiệu đầu vào. Nó đảo ngược trạng thái của tín hiệu từ TRUE thành FALSE và ngược lại. Cổng NOT thường được sử dụng để đảo ngược hoặc điều khiển các tín hiệu logic trong mạch điện tử.
IC 7404 tích hợp 6 cổng NOT, nếu thiết kế mạch cần sử dụng phép toán NOT bạn có thể tìm và sử dụng IC đó.
Cần nhớ: NOT – Đầu ra ngược với đầu vào!
Tổng kết
Các cổng logic AND, OR và NOT không chỉ đóng vai trò cơ bản trong thiết kế mạch điện tử, mà còn được sử dụng rộng rãi trong các ứng dụng khác nhau, từ công nghệ thông tin đến điện tử tiêu dùng.
Việc hiểu và sử dụng hiệu quả các cổng logic này là cực kỳ quan trọng để xây dựng và hoạt động các hệ thống điện tử đáng tin cậy và mạnh mẽ.
Chuyên mục Mạch điện, IC!
Mời bạn đọc tìm hiểu Kiến thức Công nghệ:
Nguồn hình ảnh: Electrical Electronics Application